MBA چیست؟
MBA چیست؟
دارای گرایش های متعددی می باشد که دانشجویان در سال دوم تحصیل می توانند گرایش مورد نظر خود را برای ادامه تحصیل در این رشته برگزینند. MBA یکی از پرطرفدارترین و پر سودترین رشته های تحصیلی است و برای تحصیل در آن شما با هر مدرک لیسانسی میتوانید در آزمونهای مربوطه ثبت نام کنید.
رشته MBA به دلیل تفاوتهای ماهیتی از ظاهر آسان و جذابی نسبت به سایر رشته های برخوردار است ولی در عمل برای موفقیت در کنکور و تحصیل در آن نیازمند توانمندیهای هوشی و ذاتی خواهید بود که میتواند تضمین کننده موفقیت یا شکست شما در این رشته باشد.
رشته MBA در کنکور سراسری کارشناسی ارشد ایران جزو رشته های قرار گرفته که افراد میتوانند بدون توجه به مدرک تحصیلی دوره کارشناسی خود به عنوان انتخاب دوم (52 رشته در این دسته قرار دارند) گزینش نمایند.
دوره کارشناسی ارشد MBA سومین مدرک در مدیریت کسب و کار به حساب می آید و اساساً برای ایجاد مهارت های مدیریتی در مهندسان رشته های مختلف به کار میرود.
تعریف و هدف از این رشته
دوره کارشناسی ارشد مدیریت سازمان که معادل (Master of Business Administration) MBA است، به منظور پرورش مدیران کارآمد برای اداره سازمان های اقتصادی – اجتماعی، تولیدی و خدماتی طراحی شده است. رشته MBA یا کارشناسی ارشد مدیریت حرفه ای بازرگانی چنانچه از نامش پیداست تنها مدیریت بازرگانی نیست، از آنجا که در ایران آموزش مدیریت به سه شاخه بازرگانی، صنعتی و دولتی تقسیم میشود برای اکثر متقاضیان این گمان پیش میآید که MBA تنها در بر گیرنده مباحث مدیریت بازرگانی است و به طور مثال برای مدیریت صنعتی باید به سراغ رشته دیگری رفت در حالی که این تصور کاملاً اشتباه است.
MBA مدیریت Business است و Business یعنی کلیه عملیاتی که از تولید تا فروش و خدمات پس از فروش کالا یا خدمات را شامل میشود و به صورت مکرر اتفاق می افتد. برای رشته MBA حدود ۳۰ گرایش مختلف در کشور های مختلف تعریف شده است. اما چهار گرایش اصلی این رشته که تقریباً در همه دانشگاه ها تدریس می شوند به شرح زیر است:
۱- بازاریابی و مدیریت فروش (Marketing)
2 – مدیریت مالی و مدیریت مؤسسات مالی (Finance)
3 – مدیریت تولید و سیستمهای تولید و پروژه (Operation)
4 – مدیریت منابع انسانی (Human resources)
امروزه حتی MBA با گرایشهایی مانند تجارت الکترونیک و فن آوری اطلاعات نیز ارائه میشود که نشان از انعطاف پذیری بالا و نیاز روز افزون به فارغالتحصیلان این رشته است.
اگر بخواهیم تعریفی دقیقتر از اهداف MBA داشته باشیم باید توجه داشت که هدف این دوره پذیرش فارغالتحصیلان دوره های کارشناسی در رشته های مختلف به خصوص رشته های فنی و مهندسی و پرورش افرادی است که قادر باشند در زمینه های ذیل انجام وظیفه نمایند:
۱ – اداره و راهبری مؤثر و کارآمد سازمان یا یک بخش تخصصی از آن نظیر بخشهای تولیدی، بازاریابی و فروش، اطلاعات و مالی
۲- ایجاد تحول در یک بخش تخصصی سازمان
۳- طراحی، هدایت و رهبری تحول در کل سازمان پس از کسب تجارب عملی در مدیریت
۴- کارآفرینی با ایجاد فعالیتهای جدید در درون سازمان و یا ایجاد سازمانهای جدید
۵- ارائه خدمات مشاوره ای و مطالعاتی در زمینه های مزبور به مدیران سازمانهای اقتصادی و اجتماعی
این اهداف تقریباً در تمام جهان یکسان هستند.
دانشگاه های ارائه دهنده دوره MBA در ایران
در ایران چند دوره در مراکز زیر ارائه می شود که از طریق کنکور سراسری دانشجو می پذیرند:
1- دانشگاه شریف
2- دانشگاه تهران
3- دانشگاه علامه طباطبایی
4- دانشگاه علم و صنعت
5- سازمان مدیریت صنعتی
6- دانشگاه علوم و فنون مازندران
7- دانشگاه کیش
8- دانشگاه مالک اشتر
9- دانشگاه شاهرود
10- دانشگاه آزاد
طول دوره MBA
دوره کارشناسی ارشد MBA به صورت کارشناسی ارشد ناپیوسته و آموزشی است. این دوره به نام دوره MBA در اکثر نظامهای آموزش عالی کشورهای پیشرفته و در حال توسعه ارائه میشود. با توجه به اینکه فارغالتحصیلان رشته های مختلف و به خصوص رشته های فنی و مهندسی وارد این دوره می شوند و باید با مبانی و اصول مدیریت علمی و دانش روز مدیریت در حوزه های مختلف آشنا شوند، طول دوره حداقل ۲ و حد اکثر ۳ سال بوده و تعداد واحدهای لازم برای فارغ التحصیل شدن بر خلاف سایر فوق لیسانسها که ۳۶ واحد است ۵۸ واحد درسی است. بنابراین دانشجویان این دوره، مانند سایر دانشجویانی که در سایر نقاط جهان در این رشته به تحصیل میپردازند، برای تکمیل دوره خود در طی ۲ سال یا ۴ ترم باید به طور متوسط در هر نیمسال تحصیلی حدود ۱۴ واحد درسی را بگذرانند. به این لحاظ دوره کارشناسی ارشد MBA، دوره سنگین و پر کاری است و دانشجویانی که وارد این دوره می شوند باید از لحاظ استعداد و فرصت مطالعه و تحصیل در وضعیت خوبی قرار داشته باشند.
ساختار آزمون MBA
آزمون MBA شبیه به کنکور سایر رشته ها در مقطع کارشناسی ارشد است. این آزمون از سه بخش استعداد و آمادگی تحصیلی، ریاضیات و زبان تشکیل می شود. بخش زبان این آزمون چالش برانگیز بوده اما برای موفقیت در آن راهکارهایی وجود دارد.
منابع بخش زبان آزمون MBA
- بخش لغات: 504 واژه + لغات ضروری تافل ® + 400 واژه ضروری تافل ®
- بخش گرامر: essential grammar in use + English grammar digest
- بخش درک مطلبdelta’s key for TOEFL ®-reading :
سوالات متداول
1- تفاوت مدیریت اجرایی با MBA چیست؟
MBA مبتنی بر کارآفرینی فردی است بدین معنا که فرد کارآفرین برای خود کسب و کار شخصی راه می اندازد (self-business). خروجی دوره MBA کسی است که بتواند کسب و کار شخصی به وجود بیاورد، آن را اداره کند و بتواند آن را توسعه دهد. برای مثال می توان از قلم چی و جوکار به عنوان نمونه های موفق داخلی و بیل گیتس بعنوان نمونه موفق خارجی نام برد. خروجی رشته مدیریت اجرایی نیز یک کار آفرین است اما اصطلاحا به آن کارآفرین سازمانی می گویند. کارآفرین سازمانی تمام ویژگی های یک کارآفرین را دارد اما لزوما کسب و کار متعلق به خودش نیست. برای مثال می توان از کرباسچی و یا مدیران موفق شرکت های بزرگ خارجی نام برد.
2- به نظر شما چه گرایشی را انتخاب کنیم؟
پیشنهاد ما، گرایش عمومی است. شما می توانید گرایش عمومی را انتخاب کنید اما در حوزه تخصصی که دوست دارید کار کنید (واحد درسی بردارید، کار عملی پروژه انجام دهید و یا مقاله تخصصی بنویسید و … )، اما بهتر است که این، عنوان گرایش شما نباشد.
3- دروس امتحانی MBA و ضرائب و زمان آنها در کنکور چیست؟
در MBA شما باید به سه بخش پاسخ بدهید. بخش GMAT با 40 سوال و ضریب 2 ، بخش ریاضی عمومی 1و 2 با 30 سوال و ضریب 2 (این دو درس در دفترچه اول آمده اند) و درس زبان MBA (دفترچه شماره 2) با 100 سوال و ضریب 1
4- دروس امتحانی مدیریت اجرایی و ضرائب و زمان آنها چیست؟
در مدیریت اجرایی شما باید به پنج درس پاسخ بدهید. درس زبان عمومی و تخصصی ( انگلیسی ) با 30 سوال و ضریب 1، درسGMAT با 40 سوال و ضریب 2، درس دانش مسائل روز با 30 سوال و ضریب 2، درس نظریه های عمومی مدیریت با 30 سوال و ضریب 2، درس زبان فارسی با 30 سوال و ضریب 1
5- درس زبان در MBA با دیگر رشته ها چه فرقی دارد؟
در هیچ رشته ای زبان 20% اهمیت ندارد . برای مثال در کنکور صنایع، زبان اهمیتی 18% دارد و یا در عمران 16% اهمیت دارد .پس زبان نسبتا در کنکور MBA مهم تر است نسبت به سایر کنکورها.
6- برای قبولی در کنکور چقدر باید وقت بگذاریم؟
به نظر من 1000 تا 1200 ساعت، زمان مناسبی است (این زمان برای کسی در نظر گرفته می شود که پایه ریاضی نسبتا خوبی داشته باشد بدون توجه به رشته فرد). اینکه این وقت را چگونه روی درس ها توزیع کنیم، بنظرم به نسبت ضرایب دروس وقت بگذارید . البته این زمان 1200-1000 شامل تایم حضور در کلاس و شرکت در آزمون ها نیز می شود.
7- توصیه شما برای ماه های آخر چیست؟
دی و بهمن ماه را فقط به تست زدن بپردازید، ( مخصوصا برای درس ریاضی و GMAT). برای بچه های MBA و تئوری، دانش و GMAT برای بچه های اجرایی. از تابستان شروع به درس خواندن کنید و در کلاس های ترم تابستان شرکت کنید.
8- در ریاضی باید تا چه حدی تسلط داشته باشیم؟
در مورد ریاضی قطعا باید بهتر از دیگر رشته ها (عمران ، صنایع و …) یاد بگیرید زیرا در کنکور MBA، ریاضی یک درس از سه درس امتحانی است.
9- حداقل درصدی که باید برای کسب رتبه دو رقمی بیاوریم، چقدر است؟
میزان درصدی که باید بیاورید بستگی به نوع سوالات دارد، اگر سوالات مانند 3 سال اخیر باشد، زبان و ریاضی متوسط و GMAT سخت و نکته دار باشد، درصد ها برای رتبه حدودی 50 بصورت زیر است: GMAT: بین % 60- 70% * ریاضی : بین 70% – 80% * زبان : بین 70% – 80%
10- دروس اصلی مدیریت اجرایی چیست؟
قطعا دروس با ضریب 2، یعنی تئوری، دانش و GMAT از اهمیت بیشتری دارند. سخت ترین درس در مدیریت اجرایی تقریبا برای همه افراد GMAT است. درس زبان و ادبیات فارسی از اهمیت کمتری برخوردارند.
موفق باشید
سیدمسیح موسوی زاده